Trộn đủ thứ vẫn tự tin ghi "100% cà phê nguyên chất"
Trong báo cáo khảo sát cà phê trên thị trường (từ tháng 5 đến 7/2016) tại một số tỉnh và thành phố do Vinastas công bố ngày 12/7/2016 cho thấy, 47,54% mẫu cà phê lấy từ cà phê bệt, quán nhỏ, xe đẩy, vỉa hè, căng tin bệnh viện, có hàm lượng caffeine rất thấp và 1/3 tổng số mẫu khảo sát có hàm lượng caffeine dưới 1g/lít. Thậm chí, có tới 9 mẫu cà phê bột và cà phê nước tại Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Bình Dương, Sóc Trăng và Lâm Đồng hoàn toàn không có hàm lượng caffeine.
Tại buổi tọa đàm “Cà phê bẩn - Thực trạng và giải pháp”, hầu hết các cơ quan chức năng đều có phát biểu ghi nhận thực trạng cà phê không đạt chất lượng và cà phê không có caffeine, đang chiếm một thị phần không hề nhỏ trên thị trường cà phê trong nước.
Thông tin trên VTC News, theo Cục cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường C49, từ năm 2012 đến nay, đơn vị này đã tiến hành rất nhiều đợt thanh kiểm tra phối hợp với các cơ quan chức năng liên quan, xử lý hơn 20 doanh nghiệp cơ sở sản xuất cà phê các loại, thu hàng trăm tấn trị giá hàng tỷ đồng.
C49 cho biết, các hành vi vi phạm của các đơn vị chủ yếu là pha trộn ngũ cốc, bắp đậu nành để giảm chi phí sản xuất, tăng lợi nhuận nhưng khi công bố và trên bao bì sản phẩm luôn ghi là café 100% nguyên chất.
Ít đơn vị nào công bố có thành phần đậu tương. Đây cũng là một hành vi đánh lừa người tiêu dùng.
“Về thực tế trong quá trình kiểm tra của chúng tôi, chúng tôi từng phát hiện một cơ sở sử dụng 100% đậu nành, không có hạt cà phê nào cả nhưng vẫn ghi bao bì là 100% cà phê nguyên chất, cà phê Tây Nguyên đặc sản”, đại diện C49 cho biết.
Ngoài pha trộn bột bắp, bột đậu, theo C49 doanh nghiệp còn sử dụng hương liệu vị cà phê để biến bột ngũ cốc thành cà phê bột, cà phê hòa tan.
Ngoài pha trộn bột bắp, bột đậu, theo C49 doanh nghiệp còn sử dụng hương liệu vị cà phê để biến bột ngũ cốc thành cà phê bột, cà phê hòa tan. (Ảnh minh họa). |
Có trường hợp C49 điều tra phát hiện doanh nghiệp sử dụng nhiều đường hóa học như sodium cyclamate để khi rang bắp đậu nành cháy đến độ nào đấy thì họ cho đường này vào. Hoặc tạo độ đắng bằng thuốc kí ninh và rất nhiều loại hóa chất khác.
“Nếu họ dùng những loại hương thực phẩm có công bố tiêu chuẩn đàng hoàng thì không nói gì, nhưng theo tôi biết những loại hương liệu này chưa đủ độ mạnh để tạo độ sánh, độ đặc của cà phê nên đa số họ xài hương mạnh hơn, hương hay mua ở ngoài chợ không rõ nguồn gốc, không đảm bảo chất lượng”, đại diện C49 khẳng định.
Theo C49, thị trường tiêu thụ sản phẩm cà phê giả, cà phê không đảm bảo chất lượng nói trên chủ yếu các quán cà phê cóc, cà phê vỉa hè (cà phê dạng 10.000 đồng/ly).
Chung đánh giá trên, TS. Nguyễn Hùng Long – Phó Cục trưởng Cục Vệ sinh an toàn vệ sinh thực phẩm (Bộ Y tế) - cho biết: Ông nhiều lần làm trưởng đoàn đi thanh tra việc kinh doanh sản xuất cà phê ở các tỉnh Tây nguyên nên thấy tình trạng cà phê độn các loại đậu nành, bắp khá phổ biến.
“Đặc biệt, có nhiều loại cà phê độn sản xuất tại Kon Tum nhưng lại ghi ngoài nhãn mác là ở TP.HCM, không công bố thành phần cụ thể. Tôi hỏi tại sao thì người ta trả lời công bố thành phần sẽ không bán được”, ông Long nói.
Bên cạnh hương liệu, theo cơ quan công an để tăng lợi nhuận nhiều cơ sở sản xuất cà phê còn sử dụng hóa chất, đường hóa học để tăng vị cà phê nhưng vẫn đảm bảo giá thành.
Phần lớn hóa chất, tinh chất sản xuất cà phê giả, cà phê kém chất lượng đều được các đối tượng dễ dàng mua từ các chợ, điều này đặt ra câu hỏi trong vấn đề quản lý mua bán hóa chất.
Nêu quan điểm tại buổi tọa đàm đại diện Cục Quản lý thị trường (Bộ Công Thương) khẳng định: Việc sử dụng hóa chất, các loại phụ gia trái phép để pha chế cà phê thực chất là hành vi sản xuất cà phê giả, kém chất lượng. Đây là hành vi kinh doanh bất chấp quyền lợi người tiêu dùng nhằm mục đích giảm giá thành nhiều nhất và thu được lợi nhuận cao nhất.Theo vị này, việc kinh doanh, buôn bán và sử dụng hóa chất đều đã có những văn bản quy định đầy đủ, chi tiết.
Doanh nghiệp cà phê "thú thật"
Tại buổi tọa đàm, khi được mời chia sẻ về thành phần cà phê thực tế của doanh nghiệp với khách hàng, đại diện của thương hiệu cà phê Mê Trang khẳng định: “Tôi có thể nói các sản phẩm giá thấp bắt buộc phải trộn, nhưng trộn như thế nào thì tất nhiên mình phải minh bạch công bố trên bao bì và phải định nghĩa thế nào là bẩn”, báo Hà Nội mới đưa tin.
Đại diện của Nescafe, thương hiệu thuộc Nestle Việt Nam nhấn mạnh rằng doanh nghiệp mình có quy trình kiểm tra chất lượng sản phẩm gắt gao, bao gồm cả việc “nếm” cà phê và có mẫu lưu đối chứng. Tuy nhiên, khi được hỏi Nescafe là nguyên chất hay pha trộn thì vị đại diện này xác nhận là có pha trộn đậu nành tùy theo nhóm sản phẩm nhưng từ chối công bố hàm lượng.
Ông Nguyễn Hoàng Bảo Ngọc – Giám đốc nhà máy Neslte xác nhận: Ở nước ngoài, các sản phẩm cà phê của Neslte hoàn toàn không có đậu nành. Tuy nhiên, tại Việt Nam, đa phần các sản phẩm Nescafe đều có đậu nành trong thành phần. Lượng đậu nành đó được xem như phụ gia gia giảm để tạo nên hương vị mà đại đa số người tiêu dùng ưa chuộng.
“Chúng tôi có dòng sản phẩm 100% cà phê nguyên chất. Nhưng phải thừa nhận dòng sản phẩm đó không được đại đa số người Việt ưa thích. Còn về việc công bố thành phần đậu nành trên bao bì sản phẩm, hiện nay chúng tôi vẫn đang thực hiện đúng theo các quy chuẩn mà nhà nước Việt Nam quy định.”
Nhiều chuyên gia cho rằng, ngay cả khi cho phép sản xuất cà phê... trộn (bắp, đậu nành..) cũng cần có quy định rõ tỉ lệ trộn và phải công khai thành phần, tỉ lệ trộn. (Ảnh minh họa). |
Phải minh bạch thành phần và tỉ lệ cà phê
Ông Vương Ngọc Tuấn, phó tổng thư ký Vinastas, cho biết kết quả khảo sát hàm lượng caffeine trong 253 mẫu cà phê đen tại bốn địa phương lớn trong cả nước cho thấy nhiều mẫu cà phê chứa caffeine rất ít, thậm chí không có caffeine.
Theo ông Tuấn, những sản phẩm cà phê kém chất lượng, không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm được cung cấp cho người tiêu dùng hằng ngày không chỉ gây tổn hại nghiêm trọng đến sức khỏe người tiêu dùng mà còn ảnh hưởng đến uy tín và thương hiệu của cà phê VN.
“Do nguồn lực hạn chế nên chúng tôi chỉ mới dừng ở việc kiểm tra hàm lượng caffeine, chứ nếu đi sâu vào vấn đề về an toàn vệ sinh thực phẩm chắc chắn sẽ phát hiện nhiều thứ bất thường hơn” - ông Tuấn chia sẻ.
Theo ông Nguyễn Huy Quang - vụ trưởng Vụ Pháp chế - Bộ Y tế: “Gọi những sản phẩm cà phê ấy là cà phê bẩn trong chừng mực nào đó không sai, nhưng cà phê mà không có tí caffeine nào thì đấy là cà phê giả!”.
PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh - nguyên giảng viên ĐH Công nghiệp Hà Nội - cho rằng điều đáng quan tâm là nhiều doanh nghiệp pha trộn bắp hay đậu nành khi sản xuất cà phê nhưng vẫn công bố 100% cà phê nguyên chất! “Bản thân bắp không phải chất độc, lẽ ra phải công bố rõ thành phần, nhưng doanh nghiệp sợ công bố rõ sẽ không bán được hàng” - ông Thịnh nói.
Đồng quan điểm, đại diện Công ty TNHH cà phê Lê Phan cho rằng ngay cả khi cho phép sản xuất cà phê... trộn (bắp, đậu nành..) cũng cần có quy định rõ tỉ lệ trộn và phải công khai thành phần, tỉ lệ trộn.
“Tôi xin nói ở đây là vấn đề gian lận thương mại. Đừng "treo đầu dê bán thịt chó". Bán dê thì nói thịt dê, bán chó thì nói chó, bán cà phê cũng như vậy. Người Việt Nam thời xưa không có điều kiện tự nghiền cà phê nên giờ đó là cái cớ để nói đây là bột cà phê nhưng trong đó là có bột bắp, bột đậu”, PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh nhấn mạnh.
Trước thực trạng gian lận thương mại, “treo đầu dê bán thịt chó” trong ngành cà phê, ông Bùi Huy Hiệu (Giám đốc tiếp thị của Công ty Mê Trang) thừa nhận: “Các sản phẩm giá thấp bắt buộc phải trộn, nhưng phải trộn như thế nào thì tất nhiên mình phải minh bạch, công bố trên bao bì và phải định nghĩa thế nào là bẩn”.
Ông Hoàng Nguyễn Bảo Ngọc, giám đốc Nhà máy Nestlé, cũng cho rằng không phải cà phê 100% là bán được, mà tùy thuộc vào “gu” của người sử dụng.
“Thực tế, ngoài yếu tố lợi nhuận, việc sản xuất cà phê của một số doanh nghiệp nhằm mục đích đáp ứng nhu cầu khách hàng. Tuy nhiên, các sản phẩm này phải công khai thành phần và tỉ lệ để cơ quan quản lý kiểm tra và người tiêu dùng được biết” - ông Ngọc nói.
Tuyết Mai (Tổng hợp)
Nguồn: Người đưa tin